Projekt realizowany w ramach konsorcjum 18 instytucji naukowych, współpracujących w Krajowej Sieci Informacji o Bioróżnorodności (KSIB).
Projekt IMBIO (Integracja i mobilizacja danych o różnorodności biotycznej Eukaryota w zasobach polskich instytucji naukowych) finansowany przez z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, Działanie 2.3, Poddziałanie 2.3.1 „Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki”, Typ II: „Cyfrowe udostępnienie zasobów nauki”. Budżet projektu to 18 763 954 zł z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej wynosi 15 879 934,27 zł natomiast dofinansowanie z budżetu państwa to 2 884 019,73 zł.
Projekt rozpoczął się 1 stycznia 2020 r., a jego planowane zakończenie do koniec roku 2022.
Kierownik Projektu z ramienia UJ jest dr hab. Stanisław Knutelski.
Projekt realizowany jest w konsorcjum 18 instytucji naukowych, UJ występuje w projekcie w charakterze partnera.
Pełny skład konsorcjum to:
- Uniwersytet Warszawski (lider)
- Akademia Pomorska w Słupsku
- Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, Kraków
- Instytut Oceanologii PAN, Sopot
- Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków
- Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, Kraków
- Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
- Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Badawczy, Gdynia
- Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa
- Uniwersytet Gdański
- Uniwersytet Jagielloński
- Uniwersytet Łódzki
- Uniwersytet Opolski
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
- Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
- Uniwersytet Śląski w Katowicach
- Uniwersytet w Białymstoku
- Uniwersytet Wrocławski
Opis Projektu
Projekt powstał w ramach konsorcjum 18 instytucji naukowych, współpracujących w Krajowej Sieci Informacji o Bioróżnorodności (KSIB). Głównym celem jest otwarcie dostępu do danych o różnorodności biologicznej organizmów jądrowych (Eukaryota), znajdujących się w zasobach instytucji partnerskich. Będzie on realizowany poprzez digitalizację i udostępnienie danych nie istniejących dotąd w formie cyfrowej lub pozostających poza siecią.
Mobilizacja obejmie cenne zbiory okazów flory i fauny z kraju i innych rejonów świata, kartoteki, dane bibliograficzne i niepublikowane oraz bazy danych. Integracja danych na poziomie merytorycznym i strukturalnym zapewni ich techniczną spójność i jakość naukową oraz możliwość ich późniejszego wykorzystania w szerokim zakresie możliwych zastosowań. Powstanie system informatyczny, służący do zarządzania danymi i wizualizacji efektów działań, a także komunikacji z zewnętrznymi aplikacjami i repozytoriami, w tym Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Integracja będzie dotyczyć organizacji i standaryzacji danych w zakresie taksonomii oraz informacji przestrzennej, niezbędnych dla zapewnienia wartości merytorycznej.
Projekt dostarczy narzędzi wspierających profesjonalistów i specjalistów-amatorów w zakresie gromadzenia danych i digitalizacji, a także redukując koszty digitalizacji poprzez pracę w grupie (również działania typu crowd-sourcing). Wśród zgromadzonych danych znajdą się także informacje o gatunkach szczególnego zainteresowania (inwazyjne, szkodliwe, zagrożone, chronione), istotne dla ochrony przyrody, środowiska, rolnictwa, leśnictwa i innych sfer życia publicznego (np. ochrona zdrowia, edukacja).
W Uniwersytecie Jagiellońskim są w realizację projektu IMBIO zaangażowane Instytuty: Botaniki, Nauk o Środowisku oraz Zoologii i Badań Biomedycznych z Wydziału Biologii, a także Centrum Edukacji Przyrodniczej, które są odpowiedzialne za dostarczanie danych z digitalizacji naukowych zbiorów botanicznych i entomologicznych. W realizacji tego projektu uczestniczy również Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej reprezentujący Wydział Geografii i Geologii, dostarczając danych GIS.
Cel Projektu
Integracja i udostępnienie danych biotycznych o gatunkach jądrowych (Eukaryota) w zasobach Partnerów Projektu, które nie były dotąd dostępne cyfrowo — kolekcjach okazów przyrodniczych, źródłach bibliograficznych i niepublikowanych oraz bazach danych starszego typu.
Cele szczegółowe
- digitalizacja danych na podstawie materiałów dowodowych (okazów) z kolekcji przyrodniczych,
- digitalizacja bibliografii naukowej oraz danych niepublikowanych i/lub nie udostępnionych dotąd poprzez Internet, takich jak kartoteki, raporty, notatki itp.,
- dostosowanie i otwarcie baz danych, należących do Partnerów Projektu, nie udostępnianych dotąd w Sieci,
- digitalizacja i udostępnienie wizerunków okazów w cennych kolekcjach flory i fauny,
- integracja całości danych projektu na poziomie merytorycznym (taksonomia, GIS) zgodnie ze współczesną wiedzą specjalistyczną w tym zakresie,
- utworzenie repozytorium danych, zorganizowanego w odpowiednim schemacie i strukturze,
- utworzenie systemu informatycznego, służącego prezentacji i zarządzaniu danymi projektu,
- udostępnienie efektów projektu poprzez aplikacje i strony internetowe oraz usługi sieciowe, umożliwiające dostęp do danych i metadanych, eksport i wymianę z aplikacjami i repozytoriami zewnętrznymi (GBIF).
Zakres danych
- Geografia
- Większość danych ze źródeł nauki pozostających w dyspozycji Lidera i Partnerów projektu dotyczy terytorium Polski. Zakres danych projektu nie ma jednak ograniczeń administracyjno-politycznych, obejmując obszar Europy i innych regionów świata, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych (hotspots).
- Taksonomia
- Dane gromadzone w ramach projektu dotyczą organizmów posiadających jądro komórkowe (Eukaryota); obejmują więc wszystkie formy życia z wyłączeniem organizmów prostszych, takich jak bakterie, sinice, archeonty czy wirusy.
-
Czas
- Projekt nie stawia żadnych barier czasowych dla mobilizowanych danych: digitalizowane będą dane np. zarówno okazów pochodzących z najnowszych wypraw badawczych, jak i cennych okazów w kolekcjach XIX-wiecznych. Nie zawężamy także zakresu czasowego digitalizowanych danych ze źródeł pisanych, uważając że każdy rekord danych (stwierdzenie wystąpienia gatunku w czasie i przestrzeni) dokumentuje stan bioróżnorodności w danym okresie i jest cenny dla nauki.
Dostępność danych
Portal danych Projektu będzie dostępny w języku polskim i angielskim. Dzięki wspólpracy z systemem Global Biodiversity Information Facility (GBIF), pełniącym rolę zewnętrznego repozytorium, efekty Projektu będą dostępne w obszarze całego świata – każda osoba z dostępem do Internetu będzie miała możliwość dotarcia do zdigitalizowanych zasobów nauki. Wszystkie informacje będą udostępniane nieodpłatnie.
