Europejska Rada Ochrony Danych Osobowych (European Data Protection Board – EDPB) wydała wytyczne dotyczące przetwarzania danych zdrowotnych do celu badań naukowych prowadzanych w walce z pandemią koronawirusa oraz wytyczne dotyczące geolokalizacji i innych narzędzi do śledzenia w sytuacji pandemii.
Wytyczne dotyczące przetwarzania danych zdrowotnych do celów badawczych w związku z epidemią COVID-19 mają na celu wyjaśnienie wątpliwości prawnych dotyczących wykorzystania danych zdrowotnych, takich jak podstawa prawna przetwarzania, dalsze przetwarzanie danych zdrowotnych do celów badań naukowych, wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń i wykonywanie praw osób, których dane dotyczą.
Wytyczne stanowią, że RODO zawiera kilka przepisów dotyczących przetwarzania danych zdrowotnych do celów badań naukowych, które mają zastosowanie również w kontekście pandemii COVID-19, w szczególności w odniesieniu do zgody i odpowiednich przepisów krajowych. RODO przewiduje możliwość przetwarzania niektórych specjalnych kategorii danych osobowych, takich jak dane zdrowotne, gdy jest to konieczne do celów badań naukowych.
Ponadto wytyczne dotyczą kwestii prawnych dotyczących międzynarodowego przesyłania danych obejmujących dane zdrowotne do celów badawczych związanych ze zwalczaniem COVID-19, w szczególności w przypadku braku decyzji w sprawie odpowiedniej ochrony lub innych odpowiednich zabezpieczeń.
– Obecnie podejmowane są wielkie wysiłki badawcze w walce z COVID-19. Naukowcy mają nadzieję na uzyskanie wyników tak szybko, jak to możliwe. RODO nie przeszkadza w badaniach naukowych, ale umożliwia zgodne z prawem przetwarzanie danych zdrowotnych w celu znalezienia szczepionki lub leczenia COVID-19 – powiedziała przewodnicząca EDPB Andrea Jelinek.
Wytyczne dotyczące geolokalizacji i innych narzędzi do śledzenia w sytuacji epidemii COVID-19 mają na celu wyjaśnienie warunków i zasad proporcjonalnego wykorzystania danych o lokalizacji i narzędzi do śledzenia kontaktów w dwóch konkretnych celach:
- wykorzystanie danych dotyczących lokalizacji w celu wsparcia reakcji na pandemię poprzez modelowanie rozprzestrzeniania się wirusa w celu oceny ogólnej skuteczności środków ograniczających;
- stosowanie śledzenia kontaktów, które ma na celu powiadomienie osób, które mogły znajdować się w pobliżu osoby, która ostatecznie została potwierdzona jako nosiciel wirusa, w celu jak najszybszego przerwania łańcucha zarażeń.
Wytyczne dotyczące geolokalizacji i innych narzędzi do śledzenia w sytuacji epidemii COVID-19
W wytycznych podkreślono, że zarówno RODO, jak i dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej zawierają szczegółowe przepisy umożliwiające wykorzystanie anonimowych lub osobowych danych do wspierania organów publicznych i innych podmiotów, zarówno na poziomie krajowym, jak i UE, w ich wysiłkach na rzecz monitorowania i ograniczenia rozprzestrzeniania się koronawirusa. Ogólne zasady skuteczności, konieczności i proporcjonalności muszą być podstawą wszelkich środków przyjętych przez państwa członkowskie lub instytucje UE, które wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych w celu zwalczania pandemii COVID-19.
EDPB podtrzymuje i podkreśla stanowisko wyrażone w piśmie do Komisji Europejskiej (14 kwietnia), że korzystanie z aplikacji do śledzenia kontaktów powinno być dobrowolne i nie powinno polegać na śledzeniu poszczególnych ruchów, ale raczej na informacjach o bliskości dotyczących użytkowników.
Ponadto Europejska Rada Ochrony Danych Osobowych przyjęła przewodnik dotyczący aplikacji do śledzenia kontaktów jako załącznik do wytycznych. Niniejszy przewodnik, który nie jest wyczerpujący, ma na celu zapewnienie ogólnych wskazówek projektantom i realizatorom aplikacji do śledzenia kontaktów, podkreślając, że każda ocena musi być przeprowadzana indywidualnie dla każdego przypadku.
Oba zestawy wytycznych wyjątkowo nie zostały przedłożone do konsultacji publicznych ze względu na pilną sytuację i konieczność szybkiego udostępnienia wytycznych.
