SOLARIS w konsorcjum buduje linię tomograficzną w synchrotronie SESAME
W ramach programu Horyzont 2020 został uruchomiony projekt, którego celem jest zaprojektowanie, skonstruowanie i uruchomienie w synchrotronie SESAME w Jordanii linii wykorzystującej twarde promieniowanie rentgenowskie do wykonywania tomografii komputerowej (X-ray full-field tomography).
W projekt zaangażowanych jest dziewięć partnerskich instytucji: europejski synchrotron ESRF (Francja), infrastruktury badawcze z Bliskiego Wschodu (SESAME i Instytut Cypryjski) oraz europejskie ośrodki promieniowania synchrotronowego: ALBA-CELLS (Hiszpania), DESY (Niemcy), ESRF (Francja), Elettra (Włochy), INFN (Włochy), PSI (Szwajcaria), SESAME (Jordania) i SOLARIS (Polska).
Przez rozwój naukowy i wymianę doświadczeń przy budowie linii tomograficznej oraz dzięki działaniom wzmacniającym środowisko naukowe, partnerzy wspierać będą potrzeby synchrotronu ośrodka SESAME w zakresie rozwoju badań i stosowanej w nich technologii. BEATS powstały w ramach projektu OPEN SESAME zajmie się kwestią zrównoważonego działania poprzez przygotowanie scenariusza średnio- i długoterminowego finansowania dla linii tomograficznej i infrastruktury.
Powołanie projektu BEATS stanowi nowy krok na drodze rozpoczęcia badań w pierwszym laboratorium na Bliskim Wschodzie. Synchrotron SESAME zainicjował swoją działalność pod auspicjami UNESCO. W 2004 roku stał się niezależną, międzyrządową organizacją. Członkami SESAME są Cypr, Egipt, Iran, Izrael, Jordania, Pakistan i Turcja. Misją ośrodka jest zapewnienie w regionie światowej klasy infrastruktury badawczej oraz rozwój międzynarodowej współpracy naukowej. W styczniu 2017 roku w SESAME została uruchomiona pierwsza linia badawcza.
Obecnie w SESAME działają dwie linie (XAFS/XRF i IR). Kolejna (materiałoznawcza) jest w trakcie instalacji, a komponenty dla czwartej, krystalograficznej są w trakcie zamawiania. BEATS będzie zaangażowany w budowę i naukowo-techniczne wsparcie piątej linii, dedykowanej tomografii. Obecnie szczególnie zainteresowani są nią badacze z obszaru dziedzictwa kulturowego oraz archeologii. Skorzystają z niej również naukowcy z takich dziedzin jak nauki o środowisku i materiałoznawstwo, także w zakresie badań związanych z potrzebami regionalnego przemysłu. Tomografia wykorzystująca twarde promieniowanie rentgenowskie (CT) jest szeroko stosowaną metodą nieinwazyjnego obrazowania przekrojów obiektu w wysokiej rozdzielczości. Wysoka intensywność i koherencja synchrotronowych promieni rentgenowskich pozwala na rozdzielczość submikrometryczną i trójwymiarową rekonstrukcję próbek.
Realizacja projektu potrwa do końca 2020 r., a wkład KE w budżet projektu wynosi prawie 6 mln €.
Żródło: Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARISNarodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotrogo IS